غربالگری و تشخیص بیماری های پستان
پستان یک غده عرق تغییر شکل یافته است که 15 تا 20 قسمت تشکیل شده که لوب نامیده میشود که هر کدام از لوبها از قسمتهای کوچکتری به نام لوبول تشکیل شده است که هر کدام از این لوبولها به 12 عدد ساختمان حباب مانند (bulb) ختم میشود که کارشان تولید شیر است. لوبها، لوبولها و بولبها توسط ساختمانهای لوله مانندی نازک به هم وصل میشوند که مجاری شیری (duct) نامیده میشوند.
این (duct) ها به سمت نوک پستان که نیپل Nipple نامیده میشود هدایت میشوند. Nipple نیپل در مرکزیت منطقه تیره پوست پستان که آرئولا (areola) نام دارد قرار دارد. بیماریهای پستان به دو گروه بیماریهای خوشخیم و بدخیم تقسیم میشوند.
انواع بیماریهای خوش خیم پستان: 1. هایپر پلازی 2. کیستها 3. فیبر و آدنوم
اگرچه بیماریهای خوش خیم پستان سرطان پستان نیستند اما بعضی از انواع این بیماریها مانند هیپر پلازی ریسک ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهند.
سرطان پستان، شایعترین سرطان در میان خانمهاست75 درصد سرطانهای سینه در خانمهای 50 سال به بالا اتفاق میافتد، اما متأسفانه در کشورها سن بروز و شیوع آن زیر 50 سال است و حتی در سنین زیر 20 سال هم مشاهده شده است. نکته مهم اینکه هر نوع توده و بافت غیر طبیعی در سینه نیاز به بررسی دارد.
عوامل ایجاد خطر سرطان پستان عبارتند از: 1. سابقه خانوادگی 2. بالا رفتن سن 3. افزایش تراکم بافت پستان 4. بیماریهای پستان در گذشته 5. بارداری و زایمان بعد از 30 سالگی یا کسانی که اصلاً بچهدار نشدهاند و شیردهی نداشتهاند. 6. هورمون درمانی بعد از یائسگی یا HRT 7. شروع دورههای قاعدگی قبل از 12 سالگی 8. شروع یائسگی بعد از 55 سالگی 9. افزایش وزن و کاهش فعالیت بدنی 10. رژیم غذایی پرچربی و کم فیبر 11. مصرف الکل و سیگار.
نکته:
ـ داشتن تعداد فرزندان بیشتر و شیردهی از طریق پستان ریسک ابتلا به سرطان پستان را کاهش میدهد به طوریکه هر چه مدت شیردهی بیشتر باشداین ریسک کمتر است.ـ پستانها باید توسط خود شخص به صورت ماهیانه معاینه شوند.
ـ معاینه توسط ماما یا پزشک مجرب و ماهر به صورت سالانه توصیه میشود.
ـ غربالگری با ماموگرافی بعد از سن 40 سالگی مدّ نظر میباشد.
غربالگری بیماریهای پستان برای تمام خانمها چه آنهایی که علایم و نشانهای از سرطان پستان دارند و چه آنها که در ریسک بالایی از ابتلا به سرطان پستان هستند، ضروری است.
علائم سرطان پستان عبارتند از:
1- وجود توده در پستان
2- بزرگ شدن گرههای لنفاوری زیر بغل
3- تغییر ناگهانی در اندازه، شکل، بافت و یا رنگ پستان
4- قرمز شدن پوست پستان
5- فرورفتگی یا برآمدگی در ناحیه پستان
6- تغییر یا ترشح از نوک پستان
7- پوسته پوسته شدن پستان
8- حفره حفره شدن پوست پستان (شبیه پوست پرتقال)
9- نوک پستان به یک سمت کشیده شده یا تغییر جهت دهد.
وجود این علائم نشان دهنده این نیست که شما مبتلا به سرطان پستان شدهاید اما در صورت وجود یکی از علائم جهت معاینه و بررسیهای تکمیلی به ماما یا پزشک متخصص مراجعه نمایید.
مرکز مشاوره و خدمات مامایی رویش با حضور کارشناسان مجرّب در خدمت بانوان محترم جهت بررسی و غربالگری بیماریهای پستان و مشاوره در بیماریهای خوشخیم پستان و ارجاع در بیماریهای بدخیم پستان میباشد.
دیدگاهتان را بنویسید