کیسه آب جنین چیست و نقش آن در دوران بارداری چیست؟
کیسه آب جنین یا کیسه آمنیوتیک نقش بسیار حیاتی در زمینه حیات و رشد طبیعی و تکامل اعضای بدن جنین ایفا میکند.
نشانه نزدیک بودن زایمان نیز پاره شدن کیسه آب جنین است. اگرچه در برخی موارد درد زایمان در زمان پاره شدن آن احساس نمیشود.
عملکرد کیسه آب جنین چگونه است؟
کیسه آب در واقع مکان زندگی جنین در دوران بارداری محسوب میشود که 9 ماه به طول میانجامد. اجزای تشکیلدهنده این کیسه شامل دو دیواره نازک آمنیون و یا لایه داخلی و کوریون و یا لایه خارجی است. مایع درون این کیسه به رنگ روشن است و بویی ندارد که بیش از 96 درصد از حجم آن آب و مابقی آن شامل مواد معدنی، سلولهای جنینی، آنزیمها و هورمونها است. از ماه چهارم بارداری به بعد جنین در این مایع شناور میشود.
نقش اصلی کیسه آب در دوران بارداری چیست؟
1) مراقبت از جنین در برابر آسیبهای احتمالی فیزیکی که شامل جلوگیری از ضربات احتمالی و صداهای آزاردهنده، ثابت نگه داشتن دما برای آرامش جنین، جلوگیری از فشرده شدن بند ناف و ایجاد شرایط مناسب برای اینکه جنین آزادانه بتواند در کیسه حرکت کند و اعضای بدنش به خوبی رشد کند.
2) مبارزه با عواملی که باعث بیماری جنین شود. در واقع مایع آمنیوتیک به طور کامل عاری از هرگونه عفونت و آلودگی است و از جنین در برابر عفونت های دستگاه تناسلی مادر مراقبت میکند.
3) رفع نیازهای جنین در زمینه غذا که باعث میشود مواد مورد نیاز برای رشد جنین به خوبی فراهم شود.
پاره شدن کیسه آب جنین یعنی چه؟
منظور از پاره شدن کیسه آب پارگی غشاء آمنیوتیک است که این کار در آغاز زایمان و یا در روند آن اتفاق میافتد. در پی پاره شدن آن حجمی از مایع گرم و بدون رنگ و بو که شبیه آب است، از واژن مادر خارج میشود که به محض رخ دادن آن باید به بیمارستان مراجعه شود تا از احتمال بروز عفونت در بدن جنین جلوگیری شود.
پارگی زودرس کیسه آب
در صورتی که کیسه آب قبل از شروع فرایند زایمان پاره شود، به آن پارگی پیش از موعد و زودرس گفته میشود. پارگی زودرس کیسه آب به دو دسته تقسیم میشود. یک مورد شامل پارگی زودرس کیسه آب قبل از هفته 37 بارداری است که خطرات آن شامل نارس بودن نوزاد و ایجاد عفونت در بدن وی است. نوع دیگر آن نیز ممکن است پس از هفته 37 بارداری رخ دهد که در این صورت خطری نوزاد را تهدید نمیکند.
اگرچه در صورت پارگی کیسه آب معمولا اقدامات مورد نیاز برای زایمان صورت میگیرد، اما در مواردی که بسیار به ندرت رخ میدهد، ممکن است پزشک زایمان را به تعویق بیاندازد و برای جلوگیری از ایجا عفونت، دارو تجویز کند.
در پایان باید به این نکته اشاره شود که اگر پارگی زودتر از زمان مقرر برای زایمان رخ دهد، باید معاینات بالینی برای مادر و جنین انجام شود تا اطمینان حاصل شود که عفونت در بدن هر یک از آنها ایجاد نشده است.
دلایل پاره شدن کیسه آب جنین :
پارگی کیسه آب جنین بهدلیل ضعیف شدن پردههای جنینی یا انقباضهایی است که به دلایل مختلف در رحم اتفاق میافتد. عوامل مختلفی در این نازک شدن پرده دخیل هستند که به موارد مهم آن اشاره میکنیم :
سیگار کشیدن در دوران بارداری
عفونت و بیماریهای مقاربتی
عفونتهای دستگاه تناسلی
بالا بودن فشار خون
دیابت
سابقه پارگی کیسه آب در بارداریهای قبلی
جدا شدن جفت
خونریزی واژینال در دوره بارداری
بارداری چند قلویی و …
علائم پارگی کیسه آب جنین چیست؟
در اواخر دوران بارداری ترشحات واژینال معمولا زیاد میشود که امری کاملا طبیعی است. اما آبی که بر اثر پارگی کیسه آب جنین خارج میشود کاملا با ترشحات واژن متفاوت است. ممکن است کیسه آب سوراخ شده باشد. در این صورت، آب داخل کیسه بهصورت قطره قطره خارج میشود. همین موضوع ممکن است باعث شود که مادر آن را با ادرار یا ترشحات واژینال اشتباه بگیرد.
اما پاره شدن کیسه آب پروسهای کاملا متفاوت است. پارگی کیسه آب جنین هیچ دردی ندارد. اتفاقی که به یکباره رخ میدهد و مادر را غافلگیر میکند. این اتفاق به این صورت است که مایعی گرم و شفاف بهصورت ناگهانی از واژن خارج میشود. بوی این مایع، شیرین است و بویی شبیه به ادرار ندارد.
پاره شدن کیسه آب ممکن است منجر به زایمان زودرس شود. این اتفاق، برای مادر و نوزاد میتواند خطرناک باشد. بههمین دلیل بعد از پاره شدن کیسه آب، باید بهسرعت به پزشک مراجعه کرد. اما همیشه این پارگی باعث زایمان زودرس نمیشود و ممکن است یکی دو روز بعد از پارگی کیسه آب، نوزاد به دنیا بیاید. از دیگر عوارض پاره شدن کیسه آب، عفونت مایع آمنیوتیک است.
در عین حال اگر سر جنین هنوز در کانال زایمان و دهانه رحم قرار نداشته باشد، ممکن است بند ناف به دور نوزاد پیچیده و باعث بروز مشکل برای نوزاد شود. با توجه به تمامی این موارد، پزشک تصمیم میگیرد که فورا پروسه بارداری را تمام کند یا مدت بیشتری را برای به دنیا آمدن نوزاد صبر کند.
دیدگاهتان را بنویسید